Во оваа нова рубрика на нашата Веб страница ќе се обидеме да дадеме одговори на најчесто поставуваните прашања кои сме ги добиле во текот на изминатиот месец.
Дали набавката на мобилни телефони може да се користи за реинвестирана добивка?
Согласно член 28 од ЗДД, даночната основа се намалува за износот на извршените вложувања од добивката од претходната година (реинвестирана добивка).
Под реинвестирана добивка од ставот (1) на овој член се подразбираат извршените инвестициски вложувања од добивката за развојни цели, односно вложувањата во материјални средства (недвижности, постројки и опрема), вклучително и вложувањата во материјални средства набавени преку финансиски лизинг, како и во нематеријални средства (компјутерски софтвер и патенти) за проширување на дејноста на даночниот обврзник, освен вложувања во патнички автомобили, мебел, теписи, аудио визуелни средства, бела техника, уметнички дела од ликовната и применетата уметност и други вложувања кои служат за административни цели.
Сметаме дека за набавените мобилни телефони немате право да користите за намалување на даночна основа по основ на реинвестирана добивка од причина што наведената опрема треба да се смета за неопходно потребна во остварувањето на основната дејност на претпријатието, а не за неговите административни и општи потреби.
Фирма изградила деловен објект и го користела за сопствени цели. При набавката на материјали за градбата на тој објект е користено влезно ДДВ. Објектот има моментална сметководствена вредност од 1.200.000 денари.
Понатаму, одговорните лица носат одлука за продажба деловниот објект на физичко лице – невработено кај правното лице по цена од 1.000.000 денари. Пазарна цена на деловниот објект, согласно последно добиено Решение за данок на имот од општината изнесува 5.000.000 денари.
Дали оваа трансакција има импликација од аспект на данок на личен доход, данок на добивка и ДДВ?
Од аспект на Законот за данок на додадена вредност:
Согласно член 2 точка 1 од Законот за данокот на додадена вредност, предмет на оданочување со данокот на додадена вредност е прометот на добра и услуги кој се врши со надоместок во земјата од страна на даночниот обврзник во рамките на неговата стопанска дејност и точка 2 увозот на добра.
Промет на добра во смисла на член 3 став 1 од ЗДДВ претставува преносот на правото на располагање со движен или недвижен материјален имот. Под поимот на пренос на правото на располагање се подразбира преносот на економската супстанца на доброто од исполнувачот спрема примателот на доброто, кој бил конечно извршен од страна на учесниците на прометот и за кој искажале волја страните на прометот. Примателот на доброто мора да е фактички во состојба да го користи доброто како сопственик и да може истото да го отуѓува.
Согласно член 16, став (1) од ЗДДВ даночна основа на данокот на додадена вредност е вкупниот износ на надоместокот што е добиен, или што треба да се добие за прометот, во кој не е вклучен данокот на додадена вредност. Согласно став (2) од истиот член, под надоместок во смисла на став 1 од овој член се подразбираат пари, добра, услуги и други бенефиции според пазарната цена која ја плаќаили треба да ја плати примателот на доброто или корисникот на услугата или некое друго лице.
Дополнително, согласно член 19 став 2 посебна даночна основа се зема кај прометот, кој се извршува од страна на:
- Трговски друштва и други здруженија на лица спрема нивните сопственици на влог, спрема членови и спрема нив блиски лица;
- Физички лица спрема ним блиски лица и
- Даночни обврзници спрема своите вработени и спрема ним блиски лица, како даночна основа се утврдуваат износите наведени во став 1 точки 1 и 2 од овој член, доколку истите се повисоки од надоместокот според членовите 16, 17 и 18 на овој закон.
Сите даночни обврзници кои се регистрирани за целите на ДДВ за извршениот промет на добра во смисла на член 3 од ЗДДВ имаат обврска да пресметуваат, пријавуваат и плаќаат данок на додадена вредност согласно членовите од 39 до 45 од ЗДДВ, но истовремено ќе имаат право на одбивка на предходен данок со исполнување на условите пропишани со членовите 33, 34 и 35 од ЗДДВ.
Согласно напред наведените одредби, од причини што сопственикот се стекнува со имотот преку продажба со надомест тоа претставува вршење на промет на добра во смисла на член 3 став 1 од ЗДДВ кој што промет подлежи на оданочување со данокот на додадена вредност на даночна основа утврдена согласно член 16 од ЗДДВ, односно на даночна основа согласно со член 19 став 2 точка 3 од ЗДДВ.
Од аспект на Законот за данокот на личен доход
Согласно член 3 од Законот за данок на личен доход, под личен доход се подразбираат следните видови доход остварени во земјата и во странство: 1) доход од работа; 2) доход од самостојна дејност; 3) доход од авторски и сродни права; 4) доход од продажба на сопствени земјоделски производи; 5) доход од права од индустриска сопственост; 6) доход од закуп и подзакуп; 7) доход од капитал; 8) капитални добивки; 9) добивки од игри на среќа; 10) доход од осигурување и 11) друг доход.
На оданочување подлежи доходот од ставот 1 на овој член што е остварен во пари, во хартии од вредност, во натура, или во некој друг вид.
Согласно член 71 став 1 од ЗДЛД друг доход во смисла на овој закон е секој доход кој не се смета за доход на физичките лица од членот 3 точки 1), 2), 3), 4), 5), 6), 7) , 8) ,9) и 10) од овој закон, и не е изземен од оданочување со одредбите од членот 12 од овој закон.
Основа за пресметување на данокот на доход од членот 71 од овој закон е бруто-доходот согласно член 72 од ЗДЛД.
Според член 80 од ЗДЛД, аконтација на данокот на доход се плаќа по одбивка, односно исплатувачот на доходот го пресметува, задржува и плаќа данокот на доход за обврзникот при секоја исплата и за друг доход.
Согласно член 84 од ЗДЛД, аконтација на данокот на доход од член 80 од ЗДЛД пресметува исплатувачот за секој обврзник и за секој поединечно исплатен доход.
Според член 85 од ЗДЛД, исплатувачот од членот 84 од овој закон, пред секоја исплата на доходот на кои аконтацијата на данокот се плаќа по одбивка, е должен до органот за јавни приходи да достави пресметка за брутодоходот, одбитоците, пресметаниот данок по одбивка и нето-доход за исплата, за секој обврзник поединечно.
Согласно член 92 став 1 од ЗДЛД, исплатувачот на доходот од член 80 од овој закон за кој аконтацијата на данокот се плаќа по одбивка е должен задржаниот данок да го уплати при секоја поединечна исплата, на соодветно утврдена даночна основа.
Според напред наведените одредби, правното лице при продажабата на деловниот објект на физичко лице кое е невработено кај него, има обврска да пресмета и плати данок на личен доход согласно член 71 од ЗДЛД, на даночна основа разликата помеѓу пазарната цена на деловниот простор (во конкретниот пример: 5.000.000 денари) и цената платена од страна на физичкото лице (во конкретниот пример: 1.000.000 денари).
Во пресметката износот на остварениот доход се искажува како: Вид на доход Т11 – Друг доход и Подвид на доход S11.2., Друг доход.
По приемот и обработката на електронската пресметка „е-ППД“, органот за јавни приходи преку електронскиот систем „е-Персонален данок“, ја одобрува пресметката на обврзникот, со доделување Фолио број и издава Рекапитулација за утврдување на аконтација на данок на личен доход со статус „Одобрена“ и налог за плаќање на данок на личен доход.
Плаќањето на данокот на доход кај носителот на платниот промет се врши на образец ПП53.
Од аспект на Законот за данокот на добивка
Согласно член 4 од Законот за данок на добивка обврзник на данокот на добивка е правно лице резидент на Република Македонија кој остварува добивка од вршење на дејност во земјата и странство. Резидент, во смисла на ставот на овој член, е субјектот кој е основан или има седиште на територијата на Република Македонија.
Согласно член 7 од ЗДД, основа за пресметување на данокот од добивка е добивката која се утврдува во даночниот биланс. Основа за пресметување на данокот од добивка се утврдува како разлика меѓу вкупните приходи и вкупните расходи на даночниот обврзник во износи утврдени согласно со прописите за сметководството и сметководствените стандарди.
Согласно член 8 од ЗДД, основата од членот 7 став (2) од овој закон се зголемува за непризнаените расходи и помалку искажаните приходи за даночни цели.
Согласно член 9 став 1 точка 7 од ЗДД, како непризнаени расходи за даночни цели се сметаат и скриените исплати на добивки како што се: давање на одредени производи и услуги на содружниците или акционерите или на нив поврзани лица по цена пониска од пазарната, вклучувајќи ја и пониската камата на одобрените заеми; плаќање за добиените производи и услуги од содружниците или акционерите или на нив поврзани лица, по цени повисоки од пазарните и овозможување на стекнување на добивки на содружниците или акционерите или на нив поврзани лица.
Правното лице е станица за технички преглед на возила. На своите лојални клиенти зависно од висината на регистрацијата на возилата им дава гратис ваучери за гориво во вредност од 500-1500ден.
Овие ваучери ги купува од друго правно лице – бензиска станица.
Дали вредноста на дадените ваучери во правното лице кое ги дава (станицата за технички преглед) е даночно признат расход од аспект на ЗДД?
Согласно член 9 став 1 точка 8 од ЗДД, како непризнаени расходи за даночни цели се сметаат трошоците направени за репрезентација во висина од 90%.
Наше мислење е сме дека наведените трошоци, се сметаат како трошоци направени за репрезентација и подлежат на оданочување во висина од 90%.
По судска одлука донесено е одлука да се исплати надомест на Претседател на управен одбор од 2015 година. При исплатата на надоместокот дали треба да се плати данокот на личен доход и доколку треба, кои видови и подви на приход да се примени при пополнување на електронкста пресметка?
Според член 15 став (1) точка 4) од ЗДЛД, доход од работа претставуваат и примањата на членови на органите на управување и на органите на надзор на трговските друштва.
Основа за пресметување на данокот на доход од член 15 став (1) точка 4) од ЗДЛД, претставува износот на примањето, надоместокот, односно остварениот доход согласно член 16 став (1) точка 5 од ЗДЛД.
Според член 80 став (1) точка 1) од ЗДЛД, аконтацијата на данокот на доход се плаќа по одбивка, односно исплатувачот на доходот го пресметува, задржува и плаќа данокот на доход за обврзникот при секоја исплата и на доход од работа.
Аконтацијата на данокот на доход од член 80 став (1) точка 1) од овој закон, пресметува исплатувачот за секој обврзник и за секој поединечно исплатен доход, со поднесување на пресметка до органот за јавни приходи, согласно член 84 став (1) од ЗДЛД.
Во пресметката, за извршените исплати на членови на Управниот одбор се искажува: Вид на доход Т1. Доход од работа и Подвид на доход Ѕ1.10 Примања на членови на органите на управување и на органите на надзор во трговските друштва.
По приемот и обработката на електронската пресметка „е-ППД“, органот за јавни приходи преку електронскиот систем „е-Персонален данок“, ја одобрува пресметката на обврзникот со доделување Фолио број и издава Рекапитулација за утврдување на аконтација на персоналниот данок на доход со статус „Одобрена“ и налози за исплата на нето доход на физичкото лице и за плаќање на данокот на доход.
Согласно член 92 став 1 од ЗДЛД, исплатувачот на доходот од член 80 од овој закон за коj аконтацијата на данокот се плаќа по одбивка е должен задржаниот данок да го уплати при секоја поединечна исплата.
Плаќањето на данокот на доход кај носителот на платниот промет се врши на образец ПП53.
