Најчести прашања и одговори од месец јуни, 2024

0
463

Домашна компанија која врши дејност од областа на патничкиот транспорт и е регистриран ДДВ обврзник, за клиент од ТИРЗ врши организиран превоз на вработените. Во рамки на оваа услуга, домашната компанија ги превезува работниците од дома до фабриката во ТИРЗ. По крајот на работното време превозникот ги превезува работниците од фабриката во ТИРЗ до дома (преземањето и оставњето „од и до дома“ е фактички на претходно дезигнирани договорени збирни локации во градот Скопје, каде живеат најголем дел од вработените). Кој е третманот на оваа ситуација од аспект на ЗДДВ?

За цели на утврдување дали одредена услуга кон корисник на ТИРЗ ќе подлежи на оданочување со ДДВ или не, освен членот 14 од ЗДДВ, треба задолжително да се имаат во предвид и одредбите од членот 12 од ЗДДВ кој го дефинира прометот наменет за крајна потрошувачка во слободни зони, царински зони или царински складови и членот 35 од ЗДДВ со кој се пропишуваат исклучоците на правото на одбивка на претходниот данок.

Согласно напред наведеното, кога се работи за давање на услуга на превоз на вработени кон корисник на ТИРЗ, треба да се има во предвид членот 12 став 2 точка 4 од ЗДДВ, а во врска со член 35 точка 5 од ЗДДВ односно превозот на вработени кон корисник на ТИРЗ кој го врши друг даночен обврзник има третман на крајна потрошувачка и истиот подлежи на оданочување со ДДВ, без право на одбивка на претходен данок.

Осигурителна компанија од Австрија треба да му исплати на физичко лице (пензионер) одреден износ на средства по основ на премија за животно осигурување. Договорот за осигурување кој сега веќе истекува е склучен пред 10 години помеѓу странската осигурителна компанија и физичкото лице. Дали физичкото лице треба да плати персонален данок на средствата кои ќе му легнат на сметка по тој основ?

Според член 5 од Законот за данок на личен доход, обврзник на данокот на доход е секое физичко лице резидент на Република Македонија за доходот што го остварува во земјата и во странство.

Според член 68 став 1 и 4 од ЗДЛД, под доход од осигурување се подразбира премијата за осигурување живот уплатена од правно лице или обврзник кој остварува доход од самостојна дејност и исплатената осигурана сума, освен надоместокот на штета согласно членот 12 од овој закон.

Според член 69 од ЗДЛД, обврзник на данокот на доход од осигурување е физичкото лице кое остварува доход од членот 68 од овој закон.

Според член 70 став 1 точка 4) од ЗДЛД, основа за пресметување на данокот на доход од осигурување претставува износот на осигурената сума намален за износот на уплатените премии за осигурување живот во случај кога премиите се уплатени од физичко лице, односно износот на осигурената сума намалена за износот на уплатените премии за осигурување живот кои се оданочени согласно точка 1) на овој член (за член 68 став 1 точка 4 од ЗДЛД).

Според член 87 став 1 точка 3) од ЗДЛД, е дефинирано дека во текот на годината обврзникот пресметува и плаќа аконтација на данокот на доход и за доходот остварен од странство.

Обврзникот кој во текот на годината остварува доход кој подлежи на оданочување со данок на доход врз основа на овој закон е должен да поднесе пресметка на аконтација на данок на доход и докази до органот за јавни приходи најдоцна до 10-ти во месецот кој следи по месецот во кој е остварен приходот. При пополнување на електронската пресметка, физичкото лице избира Вид на доход: “Доход од странство” и внесува податоци за: вид на остварен доход, датум на прилив од странство, износ на остварениот доход во странска валута, валута во која е исплатен доходот (се врши избор од понудено мени), а може да прикачат и други (незадолжителни) докази.

Врз основа на внесените податоци, системот автоматски ќе го пресмета остварениот доход во денари (по среден курс на датумот кога е остварен доходот во странство).

Пресметката е-ППД за доходот остварен во странската држава ја проверува и одобрува службено лице од УЈП.

По приемот и обработката на електронската пресметка „е-ППД“, органот за јавни приходи преку електронскиот систем „е-Даночни услуги“, ја одобрува пресметката на обврзникот, со доделување Фолио број и издава Рекапитулација за утврдување на аконтација на данок на личен доход со статус „Одобрена“ и налог за плаќање на данок на личен доход.

Аконтација на данокот на доход утврден во одобрените пресметки се плаќа најдоцна до 15-ти во месецот за претходниот месец и за доходот остварен од странство.

Плаќањето на данокот на доход кај носителот на платниот промет се врши на образец ПП53.

Дали се признава расход во ДБ доколку компанија уплати доброволно здравстено осигурување за лица вработени во редовен работен однос кои се ангажирани преку агенција за вработување, односно дали трошокот би бил признаен во даночниот биланс ?

Член 3 став 1 точка 8 од од Законот за приватните агенции за вработување (ЗПАВ), во делот „основни услови за работа и вработување” дефенира дека основните услови за работа и вработување претставуваат услови за работа и вработување утврдени со закон, колективните договори и актите на работодавачот корисник, кои се однесуваат на должината на работното време, прекувремената работа, паузите, периодите за одмор, ноќната работа, празниците и надоместоците.

Член 19 од ЗПАВ, основните услови за работа и вработување на привремените агенциски работници кои треба да бидат исполнети за времетраењето на нивното отстапување кај работодавачот корисник, се истите оние услови кои би се обезбедувале доколку работниците би биле вработени директно од страна на истиот работодавач, за извршување на истата работа.

Член 20 од ЗПАВ, правата коишто произлегуваат од работниот однос, содржани во општите прописи за работните односи и безбедност и здравје при работа, се однесуваат и на привремените агенциски работници од приватната агенција за вработување со лиценца за привремени вработувања.

Во член 9 став 1 точка 5-б) од Законот за данокот на добивка, како непризнаени расходи за даночни цели се сметаат и трошоците по основ на уплатени премии за доброволно здравствено осигурување над износот од една просечна месечна бруто плата, исплатена во претходната година во Република Македонија, на годишно ниво по вработен.

Наш став и мислење е дека овие трошоци за уплатени премии за  доброволно здравстено осигурување за лица вработени во редовен работен однос преку лиценцирана агенција за вработување имаат третман на непризнат расход.