Фирма користи моторно возило врз основа на договор за наем на возило склучен со друга фирма. Дали треба да се плати данок на личен доход согласно член 15 и 16 од Законот за данок на личен доход, доколку ова возило се користи за превоз до работа и назад за потреби на вработениот?
Друг доход во смисла на ЗДЛД е секој доход кој не се смета за доход на физичките лица од членот 3 став (1) точки 1), 2), 3), 4), 5), 6), 7), 8), 9) и 10) од овој закон и не е изземен од оданочување со одредбите од членот 12 од овој закон (член 71 од ЗДЛД).
Основа за пресметување на данокот на доход е бруто-доходот.
Аконтацијата на данокот на доход, пресметува исплатувачот за секој обврзник и за секој поединечно исплатен доход, со поднесување на пресметка до органот за јавни приходи, согласно член 84 став 1 од ЗДЛД.
Во пресметката износот на платениот надоместок, се искажува како Вид на доход Т11. Друг доход и Подвид на доход Ѕ11.2. Друг доход.
По приемот и обработката на електронската пресметка “е-ППД”, органот за јавни приходи преку електронскиот систем “е-Даночни услуги”, ја одобрува пресметката на обврзникот, со доделување Фолио број и издава Рекапитулација за утврдување на аконтација на данок на личен доход со статус “Одобрена” и налог зa плаќање на данокот на личен доход.
Согласно член 92 став 1 од ЗДЛД, исплатувачот на доходот од член 80 од овој закон за коj аконтацијата на данокот се плаќа по одбивка е должен задржаниот данок да го уплати при секоја поединечна исплата.
Користењето на возилото (кое е земно под закуп) и кое се користи од вработени лица за превоз до работа и назад или за други приватни потреби е предмет на оданочување согласно одредбите од член 71 од ЗДЛД.
Дали физичко лице, македонски резидент кое продава сопствен недвижен имот во Р. Србија има обврска да плати данок на личен доход во Македонија?
Согласно член 3 став 1 точка 8) од ЗДЛД, под личен доход се подразбираат и капиталните добивки остварени во земјата и во странство. На оданочување подлежи доходот од ставот 1 на овој член што е остварен во пари, во хартии од вредност, во натура, или во некој друг вид.
Според член 5 од ЗДЛД, даночен обврзник на данокот на доход е секое физичко лице резидент на Република Македонија за доходот што го остварува во земјата и во странство. Резидент во смисла на овој закон е физичко лице кое на територијата на Републиката има постојано живеалиште и престојувалиште. Резидентот има престојувалиште ако на територијата на Републиката престојува непрекинато или со прекини 183 или повеќе дена во кој било 12 месечен период,
Според член 58 од ЗДЛД, под капитална добивка се подразбира разликата помеѓу продажната и набавната цена при продажба или размена на недвижен имот.
Ако разликата е негативна, се остварува капитална загуба.
Обврзник на данокот на доход од капитални добивки е физичко лице кое остварува добивка.
Според член 60 од ЗДЛД, основа на данокот на доход од капитални добивки претставува разликата помеѓу продажната цена на недвижен имот и неговата куповна (набавна) цена.
Обврзникот кој во текот на годината остварува доход кој подлежи на оданочување со данок на доход врз основа на овој закон е должен да поднесе електронска пресметка на аконтација на данок на доход преку системот Е-персонален данок и докази до органот за јавни приходи и за капитални добивки од продажба на недвижен имот до 10-ти во месецот кој следи по месецот во кој е заверен договорот за купопродажба на нотар (член 88 од ЗДЛД).
Според член 93 од ЗДЛД, аконтација на данокот на доход утврден во одобрените пресметки се плаќа најдоцна до 15-ти во месецот за претходниот месец за капиталните добивки.
Според член 63 од ЗДЛД, данок на доход не се плаќа за капитална добивка остварена од продажба на недвижен имот, доколку:
- обврзникот, кој живее најмалку една година во недвижниот имот пред продажбата, го продава по истекот на три години од денот на стекнувањето;
- обврзникот го продава недвижниот имот по истекот на пет години од денот на стекнувањето;
- обврзникот го продава недвижниот имот стекнат по основа на наследување од прв наследен ред;
- обврзникот недвижниот имот во кој живее најмалку една година пред продажбата, кој го стекнал по основа на подарок од прв наследен ред, го продава по истекот на три години од денот на стекнувањето од страна на правниот претходник (дарувачот);
- обврзникот недвижниот имот, кој го стекнал по основа на подарок од прв наследен ред, го продава по истекот на пет години од денот на стекнувањето од страна на правниот претходник (дарувачот);
- обврзникот го продава недвижниот имот стекнат по пат на денационализација и
- доходот е остварен од продажба извршена помеѓу брачните другари, како и од страна на брачните другари, извршена на трето лице во случај кога продадениот недвижен имот е во непосредна поврзаност со развод на бракот.
Владата на Република Македонија има склучено договор за одбегнување на двојното оданочување по однос на данокот од доход и данокот од капитал со Владата на Р. Србија, односно договор со Сојузната Влада на Сојузна Република Југославија објавен во Службен весник на РМ, бр.8/1997 со примена од 01.01.1998 година.
Во член 6 став 1 од договорот, доходот кој резидент на државата договорничка го остварува од недвижен имот (вклучувајќи го и доходот од земјоделство и шумарство) кој се наоѓа во друга држава договорничка ќе се оданочи во таа друга држава.
Во член 13 од договорот, добивката што ќе ја оствари резидент на држава договорничка од отуѓување на недвижен имот наведен во член 6, а кој се наоѓа во другата држава договорничка ќе се оданочи во таа друга држава.
Заради одбегнување двојно оданочување, на обврзникот – резидент му се намалува пресметаниот данок на доход за износот на платениот данок на доход во друга држава, најмногу до износот што би се добил со примена на даночните стапки од членот 11 на овој закон (член 8 став 4 од ЗДЛД).
Според напред наведените одредби од ЗДЛД и Договорот за одбегнување на двојното оданочување и за заштита од фискална евазија по однос на даноците на доход и на капитал, најпрвин физичкото лице резидент на Македонија има обврска доходот остварен по основ на капитална добивка од продажба на недвижен имот од Р. Србија да го пријави во Управата за јавни приходи со поднесување на електронска пресметка согласно член 88 од ЗДЛД, во која ќе го искаже посочениот девизен прилив остварен од странство, држава во кој е остварен доходот, вид и подвид на доход – Капитална добивка/Капитална добивка од продажба на недвижен имот, датум на прилив на паричните средства од странство, валута и да достави доказ за платен данок во странската држава, а Управата за јавни приходи ќе го признае износот на платениот данок на доход во друга држава (Р. Србија), најмногу до износот што би се добил со примена на даночната стапка од 10%.