Доколку во правно лице кое е регистрирано како ДОО, еден од основачите го префрли својот влог на друго лице, дали лицето кое се стекнало со влог по основ на овој пренос треба да пријави во УЈП по основ на стекнување со влог и дали треба да плати данок по основ стекнување со удели?
Согласно член 3 од Законот за данок на личен доход (ЗДЛД), под личен доход се подразбираат следните видови доход остварени во земјата и во странство:
1) доход од работа;
2) доход од самостојна дејност;
3) доход од авторски и сродни права;
4) доход од продажба на сопствени земјоделски производи;
5) доход од права од индустриска сопственост;
6) доход од закуп и подзакуп;
7) доход од капитал;
8) капитални добивки;
9) добивки од игри на среќа;
10) доход од осигурување и
11) друг доход.
На оданочување подлежи доходот што е остварен во пари, во хартии од вредност, во натура, или во некој друг вид.
Како доход од работа се смета и доходот остварен согласно член 15 став 1 точка 2-в) стекнување со хартии од вредност и учество во капиталот на работодавачот и кај поврзани лица со работодавачот, без надоместок или по цена пониска од пазарната;
Основа за пресметување на данокот на доход од работа од член 15 став 1 точка 2-в), преставува пазарната цена на хартиите од вредност и учеството во капиталот (удели) на денот на стекнувањето, односно разликата помеѓу пазарната цена и цената платена од страна на вработениот согласно член 16 став 1 точка 2-г) од ЗДЛД.
Согласно изнесеното, доколку преносот на влогот од едно на друго физичко лице е направен без надомест, во тој случај при така направениот пренос не станува збор за остварен доход оданочив со данок на личен доход имајќи ја во предвид одредбата од член 15 став 1 точка 2-в и член 16 став 1 точка 2-г) од ЗДЛД.
Доколку пак преносот е направен со надомест, физичкото лице остварува капитална добивка и за истата согласно член 58 до 63-б од ЗДЛД, има обврска преку поднесување на електронска пресметка до органот за јавни приходи да пресмета и плати данок на личен доход.
Трговско друштво врши набавка храна за вработените во погонот, кој е на локација надвор од населено место и следствено вработените не можат самите лесно да набават храна во текот на работното време, во форма на lunch пакети во кои има спакувано храна (најчесто ладни сендвичи, овошје, сок и сл.). Конзумацијата не е на организиран начин во менза. Од аспект на ЗДДВ, дали во оваа ситуација фирмата која ја набавува храната за вработените: 1) има право на одбивка на влезното ДДВ од набавката на lunch пакети? 2) треба да пресметка излезно ДДВ во врска со овој настан и доколку одговорот на второто прашање е позитивен тогаш 3) по која стапка (дали со стапка како за кетеринг услуга иако нема организирана исхрана и менза или како добро (производ) по истата стапка по која е фактурирана храната кон фирмата од надворешниот добавувач)? Од аспект на ЗДЛД дали во оваа ситуација постои оданочив доход? Доколку одговорот на претходното прашање е позитивен, тогаш на која даночна основа, во кој рок и на чие име би се процесирала пресметката во е-ПДД? Од аспект на ЗДД дали во оваа ситуација станува збор за непризнат расход?
Од аспект на Законот за данок на додадена вредност
Согласно член 2 точка 1 од Законот за данокот на додадена вредност (ЗДДВ), предмет на оданочување со данокот на додадена вредност е прометот на добра и услуги кој се врши со надоместок во земјата од страна на даночниот обврзник во рамките на неговата стопанска дејност.
Промет на добра претставува преносот на правото на располагање со движен или недвижен материјален имот согласно членот 3 став 1 од ЗДДВ.
Согласно член 35 точка 6 од ЗДДВ, правото на одбивка на претходни даноци се исклучува за сите издатоци за услуги на сместување и исхрана кои биле извршени спрема даночниот обврзник како примател на исполнувањето. Ова важи не само за трошоци за сместување и исхрана по повод сопствено деловно патување или по повод службено патување на вработените, туку и на пример за сместување на деловни партнери или на вработените при ангажман надвор од нивното место на живеење. Кон издатоците за исхрана се вбројуваат сите издатоци за јадења, пијалаци и други средства за уживање.
Согласно член 23 точка 20 од ЗДДВ, се ослободува од данок на додадена вредност прометот на добра, како и користење на истите во смисла на член 6 став 3 точка 1 од овој закон, за кои било исклучено правото на одбивка на претходните даноци при нивната набавка, нивното производство или нивниот увоз според член 35. Ова не важи за прометот, кој е исклучен од даночното ослободување според точка 1 на овој член.
Даночниот обврзник ќе нема право на одбивка на влезното ДДВ за набавените lunch пакети кои вработените ги консумираат во погонот (без да им се даде дополнителна услуга на послужување) согласно член 35 точка 6 од ЗДДВ, но во исто време овој промет ќе биде ослободен од ДДВ според член 23 точка 20 од ЗДДВ и даночниот обврзник нема обврска да пресмета данок на додадена вредност.
Од аспект на Закон за данок на личен доход
Во член 12 став 1 точка 19) од Законот за данок на личен доход (ЗДЛД), јасно е дефинирано дека данок на доход не се плаќа и за организиран превоз до и од работа, како и исхрана за време на работа утврдени со закон, општ колективен договор за приватниот сектор од областа на стопанството, односно за вработените во нестопанството во висина утврдена со прописите за органите на државната управа.
Имајќи го во предвид член 12 став 1 точка 19) од ЗДЛД, на мислење сме дека доколку се работи за организирана исхрана односно кога местоположбата на извршувањето на работите и работните задачи кај работодавачот или природата на работењето не им овозможува на вработените лица да се обезбедат со храна на друг начин, во тој случај надоместувањето на трошоци за набавка на храна (lunch пакети) за вработени не се предмет на оданочување согласно одредбите од ЗДЛД.
Од аспект на Законот за данокот на добивка
Согласно член 7 од Законот за данок на добивка (ЗДД), основа за пресметување на данокот од добивка е добивката која се утврдува во даночниот биланс.
Основата за пресметување на данокот на добивка се утврдува како разлика меѓу вкупните приходи и вкупните расходи на даночниот обврзник во износи утврдени согласно со прописите за сметководството и сметководствените стандарди.
Согласно член 8 од ЗДД, основата од членот 7 став (2) од овој закон се зголемува за непризнаените расходи и помалку искажаните приходи за даночни цели.
Според член 9 став 1 точка 3 од ЗДД, како непризнаени расходи за даночни цели се сметаат трошоците за организирана исхрана и превоз во јавниот сообраќај на вработените, над износите утврдени со закон.
Согласно член 4 став (2) алинеја 2) од Правилник за начинот на пресметување и уплатување на данокот на добивка и начинот на одбегнување на двојното ослободување или двојното оданочување за целите на утврдувањето на непризнаените расходи: организирана исхрана, во смисла на точка 3) на членот 9 од Законот подразбира постоење на организациона единица во рамките на деловниот процес на работодавачот, во која на организиран начин работодавачот самостојно или со посредство на други компании врз основа на склучен договор за приготвување и дистрибуција на топол оброк им обезбедува исхрана на вработените. Организираната исхрана може да се јави кога местоположбата на извршувањето на работите и работните задачи кај работодавачот (фабрика, истурена градежна и др. оператива, рудник и сл.) или природата на работењето не им овозможува на вработените лица да се обезбедат со храна на друг начин.
Согласно член 113 став (4) и (5) од Законот за работни односи работодавачот на свој трошок на работниците може да им организира превоз до и од работното место, како и исхрана за време на работа.
Трошоците за исхрана од ставот 4 на овој член можат да изнесуваат најмногу до 20% од просечната нето плата по работник исплатена во претходната година, а трошоците за превоз во висина на стварните трошоци во јавниот собраќај.
Доколку се работи за организирана исхрана односно трошоци за набавка на храна (lunch пакети) за вработени кога местоположбата на извршувањето на работите и работните задачи кај работодавачот или природата на работењето не им овозможува на вработените лица да се обезбедат со храна на друг начин, се сметаат за признат расход до 20% од просечната нето плата по работник исплатена во претходната година.