Македонски даночен обврзник се занимава со вршење на превоз на стоки. Прометот се врши кон клиенти кои се наоѓаат во ТИРЗ. Превозот конкретно се врши на релација од ТИРЗ кон локации низ Македонија. Каков треба да е третманот на овој промет од аспект на новиот член 14 од ЗДДВ?
Член 2 став 1 од ЗДДВ дефинира дека предмет на оданочување со ДДВ е прометот на добра и услуги кој се врши со надоместок во земјата од страна на даночниот обврзник во рамките на неговата стопанска дејност. Согласно член 3 став 1 од ЗДДВ, промет на добра претставува преносот на правото на располагање со движен или недвижен материјален имот. Промет на услуги пак, претставува секоја дејност која не е промет на добра во смисла на член 3 од ЗДДВ (член 6 став 1 од ЗДДВ).
Поимот „во земјата“, согласно членот 11 од ЗДДВ, ја претставува територијата на Македонија, со исклучок на слободните зони, царинските зони и царинските складови.
Прометот, кај кој местото на прометот на добрата или на услугите се наоѓа во слободна зона, царинска зона или царински склад, а согласно одредбите од член 13 и 14 од ЗДДВ, не подлежи на оданочување со ДДВ, со исклучок на прометот кој е наменет за крајна потрошувачка.
Согласно член 14 став 2 од ЗДДВ за место на прометот на услуга кон даночен обврзник, се смета местото, каде што тој даночен обврзник има вистинско седиште. Доколку прометот на услуги се врши кон подружница која даночниот обврзник ја има надвор од местото на вистинското седиште, тогаш како место на промет на услуги се смета местото каде што даночниот обврзник има подружница. Доколку такво место не постои, за место на прометот на услуги се смета постојаното живеалиште или престојувалиште на даночниот обврзник кој е корисник на услугата.
Оттука, при промет на услуга „превоз на добра“ кон даночен обврзник, кој нема ниту седиште ниту подружница, ниту постојаното живеалиште или престојувалиште на територијата на Македонија за местото на промет на истите согласно член 14 став 2 од ЗДДВ се смета местото, каде што тој даночен обврзник има вистинско седиште. Така, во случајот, место на прометот е во ТИРЗ.
Дали бакшиш од гостин во угостителски објект има даночни импликации? Во конкретниот случај, станува збор за бакшиш кој гостите го оставаат при плаќање на сметка за угостителска или друга услуга која се плаќа преку кредитна картичка. Дали на фискалната која ја се издава треба како посебна ставка да се евидентира ставка „бакшиш“? Дали бакшишот е промет од аспект на ЗДДВ и дали треба да се оданочи и декларира од аспект на ЗДЛД? Во случај да не се исплати целокупниот типс на вработените како да се третира и дали треба да се оданочи?
Од аспект на Законот за данокот на личен доход
Согласно член 3 од Законот за данок на личен доход, под личен доход се подразбираат следните видови доход остварени во земјата и во странство: 1) доход од работа; 2) доход од самостојна дејност; 3) доход од авторски и сродни права; 4) доход од продажба на сопствени земјоделски производи; 5) доход од права од индустриска сопственост; 6) доход од закуп и подзакуп; 7) доход од капитал; 8) капитални добивки; 9) добивки од игри на среќа; 10) доход од осигурување и 11) друг доход.
На оданочување подлежи доходот од ставот 1 на овој член што е остварен во пари, во хартии од вредност, во натура, или во некој друг вид.
Доколку остварениот доход по овој основ (бакшиш или напојница), правното лице го исплаќа на вработените, истиот преставува доход од работа и се исплатува како плата согласно одредбите на Законот за данокот на личен доход и Законот за придонеси од задолжително социјално осигурување.
Од аспект Закон за регистрирање на готовински плаќања и Закон за данок на додадена вредност
Согласно член 2 од Законот за регистрирање на готовински плаќања, даночните обврзници кои вршат промет на добра односно промет на услуги за кои наплаќаат во готово должни се да воведат и користат одобрен фискален систем на опрема и задолжително да издаваат фискални сметки.
Согласно член 2 точка 1 од Законот за данокот на додадена вредност предмет на оданочување со данокот на додадена вредност е прометот на добра и услуги кој се врши со надоместок во земјата од страна на даночниот обврзник во рамките на неговата стопанска дејност.
Согласно член 6 став 1 од ЗДДВ, прометот на услуги во смисла на овој закон преставува секоја дејност која не е промет на добра во смисла на член 3 од ЗДДВ.
Согласно член 8 став 2 од ЗДДВ, ако прометот на услуги како основен промет е дополнет со промет на друга услуга или на добро, како спореден промет, целокупниот промет ќе се смета за промет на услуги.
Споредните промети ја делат, од гледна точка на даночното право, судбината на основниот промет (член 8 од ЗДДВ). Прометот, начелно, ќе се смета за спореден промет кон одреден основен промет, ако истиот е спореден во споредба со основниот промет, ако истиот е во тесна врска со него во смисла на негово економски оправдано дополнување и ако истиот настанува по вообичаениот редослед. Предмет на споредниот промет може да биде како еден несамостоен промет на добра, така и една несамостојна услуга.
Согласно горенаведеното, сметаме дека бакшишот претставува спореден промет на основната услуга што ја дава даночниот обврзник и истиот подлежи на оданочување со данокот на додадена вредност делејќи ја судбината на основниот промет на услугата.
При примање на бакшишот, даночниот обврзник е должен да издаде фискална сметка во висина на примениот бакшиш кој треба да се оданочи според стапката со која е оданочен основниот промет на услуга.
Дали се сметаат за признати расходи во даночен биланс трошоците по основ на добиени фактури од болница за лекување на лице кое е вработено во компанијата?
Согласно член 9 став 1 точка 1 од ЗДД, како непризнаени расходи за даночни цели се сметаат расходите кои не се поврзани со вршење на дејност на субјектот, односно не се непосреден услов за извршување на таа дејност и не се последица од вршењето на таа дејност.
Според наведената одредба трошоците за лекување платени на здравствена институција за вработен или невработен, претставуваат непризнат расход согласно член 9 став 1 точка 1 од ЗДД и истите во „образец ДБ“ се искажуваат на реден број 1. Расходи кои не се поврзани со вршење на дејноста на субјектот односно не се непосреден услов за извршување на дејноста и не се последица од вршењето на дејноста (АОП 03).
