Најчести прашања и одговори од месец август, 2023

0
634

Во оваа нова рубрика на нашата Веб страница ќе се обидеме да дадеме одговори на најчесто поставуваните прашања кои сме ги добиле во текот на изминатиот месец.

Компанија сака да организира еден вид на наградна игра со која за направена сметка над 1.000 денари во продажните места на компанијата се добива купон со кој се учествува во извлекување за вредносен ваучер кој повторно би се користел во продавниците на компанијата.

Прашањето е дали при издавање на ваучерите е потребно да се плати данок на личен доход на физичкото лице?

Согласно член 3 став 1 точка 9) од Законот за данок на личен доход, под личен доход се подразбира и добивките од игри на среќа остварени во земјата и во странство.

На оданочување подлежи доходот од ставот 1 на овој член што е остварен во пари, во хартии од вредност, во натура, или во некој друг вид.

Согласно член 64 од ЗДЛД, под добивки од игри на среќа се подразбира доходот што обврзникот го остварува со учество во игри на среќа уредени со Законот за игрите на среќа и за забавните игри. Според член 65 од ЗДЛД, обврзник на данокот на доход за добивките од игри на среќа е физичкото лице кое остварило добивка од членот 64 од овој закон.

Основа за пресметување на данокот на доход на добивките од игрите на среќа претставува износот на поединечната исплата на добивката согласно член 66 од ЗДЛД. Ако добивката од игри на среќа се состои од предмети, основа на данокот претставува пазарната вредност на предметите во моментот на остварувањето на добивката.

Според член 67 од ЗДЛД, данок на доход за добивките од општите игри на среќа не се плаќа, ако поединечната исплата на добивката не го надминува износот од 5.000 денари. Ако поединечниот износ на добивката од општите игри на среќа е поголем од износот утврден во став (1) на овој член, данокот се пресметува на целиот износ на добивката.

Во случаите кога приредувачот на општите игри на среќа ги организира игрите со предходно обезбедена дозвола од надлежен орган, при што поединечната добивка (ваучер) е поголема од 5.000 денари има обврска со поднесување на електронска пресметка до органот за јавни приходи да пресмета задржи и плати данок на личен доход. Во пресметката се искажува Вид на доход – Т9 Добивки од општи игри на среќа за кои се наплатува ПДД и Под вид на доход S9.3. Добивки од општи игри на среќа за кои се наплатува ДЛД.

Дали друштво што се ликвидира може да поднесе ДБ-ВП и да се оданочи со данок на вкупен приход?

Трговски друштва евидентирани во Регистарот за годишен данок на вкупен приход, коишто во една од наредните даночни периоди (години) по годината на влез во поедноставениот даночен режим, ќе престанат да постојат поради стечај и ликвидација, како и поради настанување на статусна промена (присоединување, спојување, поделба), имаат обврска со денот на отворањето на постапката на ликвидација или стечајна постапка или на настанувањето на статусна промена да го утврдат вкупниот приход за периодот од годината во кој што работеле (во Билансот на успех кон Годишната сметка), како и износот на пресметаниот вкупен приход на годишно ниво, заради утврдување на долгуваниот данок за работењето во таа година.

Пресметувањето на вкупниот приход на годишно ниво, се врши на ист начин кој што е пропишан за субјектите кои во даночниот период (годината) започнуваат со вршење на дејност, односно со поделба на остварениот вкупен приход од почетокот на годината заклучно до денот на поведувањето на постапката на стечај и ликвидација, односно на настанувањето на статусната промена со бројот на месеците на работењето Добиениот износ се множи со 12 (вкупниот број на месеците во годината). Доколку вака добиениот износ е помал од 6.000.000 денари, трговското друштво за наведениот период плаќа годишен данок на вкупен приход, но доколку овој износ е поголем трговското друштво има обврска за наведениот период да пресмета и плати данок на добивка.

Фирма подарува недвижен имот (стан) на физичко лице. Плака данок на подарок на град Скопје. Дали треба да се плати и данок на личен доход и доколку треба, на која вредност (даночна основа)?

Согласно член 3 став 1 точка 11) од ЗДЛД, под личен доход се подразбира и друг доход остварен во земјата и странство. На оданочување подлежи доходот од ставот 1 на овој член што е остварен во пари, во хартии од вредност, во натура, или во некој друг вид.

Во член 12 од ЗДЛД се дефинирани ослободувањата од плаќање на данок на личен доход за одредени видови на доход.

Друг доход согласно член 71 став 1 од ЗДЛД е секој доход кои не се смета за доход на физичките лица од членот 3 точки 1), 2), 3), 4), 5), 6), 7), 8) ,9) и 10) од овој закон, и не е изземен од оданочување со одредбите од членот 12 од овој закон.

Основа за пресметување на данокот на доход од членот 71 од овој закон е бруто-доходот.

Аконтација на данокот на доход се плаќа по одбивка, односно исплатувачот на доходот го пресметува, задржува и плаќа данокот на доход за обврзникот при секоја исплата и за друг доход (член 80 став 1 точка 9) од ЗДЛД). Исплатувачот на доходот од член 80 став 1 точка 9 од ЗДЛД, за кои аконтацијата на данокот се плаќа по одбивка е должен задржаниот данок да го уплати при секоја поединечна исплата, на соодветно утврдена даночна основа.

Исплатувачот, пред секоја исплата на доходот, е должен до УЈП да достави Пресметка на аконтација на данок за друг доход. Во пресметката износот на остварениот доход се искажува како Вид на доход Т11 Друг доход и подвид на доход S11.2. Друг доход, По приемот и обработката на електронската пресметка „е-ППД“, органот за јавни приходи преку електронскиот систем „е-Персонален данок“, ја одобрува пресметката на обврзникот, со доделување Фолио број и издава Рекапитулација за утврдување на аконтација на данок на личен доход со статус „Одобрена“ и налог за плаќање на данок на личен доход. Плаќањето на данокот на личен доход кај носителот на платниот промет се врши на образец ПП53.

Правно лице кога носи одлука за подарок на недвижен имот/стант на физичко лице, има обврска да пресмета и задржи данок на личен доход, според член 3 став 2 и член 71 од ЗДЛД. Даночна основа за пресметување на данокот преставува пазарната цена на примањето остварен во друг облик.

Дали се смета за признат расход за целите на данокот на добивка во даночен биланс исплатата на надоместокот по основ на неискористен годишен одмор?

Во одредбата од член 145 од Законот за работни односи е наведено дека работникот има право на надоместок на неискористениот дел од годишниот одмор пред престанок на работниот однос, ако претходно побарал користење на годишен одмор, а не му било овозможено користење на годишен одмор, а работниот однос му престанал не по негова вина и волја.

Ништовна е каква било спогодба со која работникот би се откажал од правото на годишен одмор.

Согласно член 9 став 1 точка 1 од ЗДД, како непризнаени расходи за даночни цели се сметаат расходите кои не се поврзани со вршење на дејност на субјектот, односно не се непосреден услов за извршување на таа дејност и не се последица од вршењето на таа дејност.

Од цитираните одредби наш став и мислење е дека дека:

  • доколку се исполнети условите од член 145 од ЗРО односно работникот се стекнал со правото надоместок на неискористениот дел од годишниот одмор, надоместокот на трошоци за неискористениот дел од годишниот одмор, се смета за признат расход во бруто износ (нето и данок на личен доход);
  • доколку не се исполнети условите од член 145 од ЗРО и се исплати надомест за неискористен дел од годишен одмор, таквата исплатата ќе се смета за непризнат расход согласно член 9 став 1 точка 2 од ЗДД.